Κόσμος

Υπάρχει ο κίνδυνος Grexit ή θα επέλθει τελικά συμφωνία; Οι εξελίξεις των επομένων ημερών ενδέχεται να ακολουθήσουν το σενάριο που γράφτηκε πριν από δύο χρόνια στην Κύπρο, εκτιμούν Γερμανοί αναλυτές.

«Δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας», καθησύχαζε τη Δευτέρα εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών. Στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές όμως η ανάγνωση των γεγονότων ήταν διαφορετική. Οι δείκτες των χρηματιστηρίων υποχωρούσαν εν μέρει δραματικά. Κατά τη διάρκεια της ημέρας όμως επέστρεψε η ομαλότητα.

Όπως σχολιάζει ο αναλυτής της Baader Bank Ρόμπερτ Χάλβερ: «Οι αγορές υποχωρούν, ωστόσο δεν πρόκειται για κραχ. Εντέλει το σοκ περί επαπειλούμενης χρεοκοπίας και ενδεχόμενης εξόδου από το ευρώ δεν ήρθε εν μία νυκτί».

Ο ρόλος της ΕΚΤ

Σοκαρισμένοι ήταν αναμφίβολα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης όταν ενημερώθηκαν για τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε δημοψήφισμα. Και αυτό όμως δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ήδη τον Απρίλιο ο Αλέξης Τσίπρας είχε πει ότι εν ανάγκη θα αποφασίσει ο λαός. Κανείς, όμως, δεν φαίνεται να είχε λάβει σοβαρά υπ' όψιν τη δήλωση αυτή.

Πως η Ελλάδα οδηγήθηκε στο δημοψήφισμα

Μετά τη διακοπή των διαπραγματεύσεων η ΕΚΤ αρνήθηκε να αυξήσει το όριο παροχής έκτακτης ρευστότητας. Με τον τρόπο αυτό η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να επιβάλει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων.

Η ΕΚΤ δεν είχε άλλη επιλογή, εκτιμά ο Ρόμπερτ Χάλβερ: «Η ΕΚΤ δεν επιτρέπεται να αποκτήσει τη φήμη ότι βάζει τον εαυτό της πάνω από πολιτικές διαπραγματεύσεις, λέγοντας ότι "εμείς θα συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε την Ελλάδα". Δεν είναι αυτή η εντολή της, τουναντίον θα ήταν παράνομο».

Εντούτοις, ακόμη κι έτσι, η ευρωτράπεζα ασκεί πολιτική, σχολιάζει ο οικονομολόγος της Bayer LB Γιοχάνες Μάιρ. Έχοντας τη δυνατότητα να μην αυξήσει ή και να σταματήσει τελείως την παροχή έκτακτης ρευστότητας, η κεντρική τράπεζα είναι εκ των πραγμάτων σε θέση να ασκεί τρομερές πιέσεις, όπως λέει σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle.

«Η περίπτωση της Κύπρου κατέδειξε ότι η ΕΚΤ έχει στα χέρια της ένα αποφασιστικής σημασίας εργαλείο για να αναγκάσει κυβερνήσεις να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αποφασιστούν μεταρρυθμιστικά μέτρα».

Το παράδειγμα της μεγαλονήσου

Οι παραλληλισμοί με την Ελλάδα είναι έντονοι. Και στην Κύπρο οι διαπραγματεύσεις με τους διεθνείς δανειστές διήρκεσαν αρκετό καιρό μέχρι τελικά που τον Μάρτιο του 2013 το κοινοβούλιο απέρριψε τα προτεινόμενα μέτρα περικοπών.

Αντιδρώντας η ΕΚΤ απείλησε με διακοπή της έκτακτης ρευστότητας. Την επόμενη μέρα η αντίσταση των βουλευτών είχε καμφθεί. Αποδέχθηκαν το πρόγραμμα και το υλοποίησαν.

«Πιστεύουμε», εκτιμά ο Γιοχάνες Μάιρ, ότι στο τέλος οι Έλληνες πολίτες θα πουν οριακά ναι σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Η συντριπτική πλειονότητα συνεχίζει να στηρίζει το ευρώ. Την ίδια ώρα αρχίζουν και γίνονται αρνητικά αισθητοί οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων».

Κανένα πρόβλημα λοιπόν για την Ευρωζώνη; Όχι ακριβώς.

Αναλυτές εκτιμούν ότι λαϊκιστικές πολιτικές δυνάμεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις στην Ελλάδα και αναμφίβολα θα προσπαθήσουν να τις εκμεταλλευτούν για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα.

Deutsche Welle

Η ισοτιμία του ευρώ σημείωσε πτώση στην Ασία, μετά την αποτυχία των προσπαθειών το σαββατοκύριακο για την επίτευξη συμφωνίας της Ελλάδας με τους διεθνείς δανειστές της.

Το ευρώ σημείωσε πτώση κατά σχεδόν 2 σεντς του αμερικανικού δολαρίου και βρέθηκε σε χαμηλό μήνα, γύρω στο 1,0990 δολάριο, στις πρώτες συναλλαγές στην περιοχή Ασίας Ειρηνικού, σύμφωνα με τα δεδομένα του Ρόιτερς, από περίπου 1,1165 δολάριο που ήταν αργά την Παρασκευή.

Έναντι του ελβετικού φράγκου, η ισοτιμία του ευρώ σημείωσε πτώση στο 1,0260 φράγκο, το χαμηλότερο επίπεδό του από τα τέλη Απριλίου, ενώ έπεσε σε χαμηλό μήνα γύρω στα 134,90 γεν, καθώς επενδυτές κατέφυγαν στα νομίσματα της Ελβετίας και της Ιαπωνίας, τα οποία συχνά ανατιμώνται σε περιόδους αβεβαιότητας. Η ισοτιμία του δολαρίου έπεσε σε χαμηλό εβδομάδας, στα 122,55 γεν.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Με την συνεδρίαση της ΕΚΤ να είναι προ των πυλών, καθώς σήμερα στις 12 θα αποφασιστεί η επέκταση του ELA, νέα δεδομένα έρχονται στην επιφάνεια για το τι μπορεί να σημάνει για τις διεθνείς αγορές μια μη πληρωμή του ΔΝΤ από μέρους της Ελλάδας.

Ενώ στην Ελλάδα, μετά την ανακοίνωση του Δημοψηφίσματος, η συζήτηση περιστρέφεται στην επιβολή capital controls και στη δυνατότητα λειτουργίας των τραπεζών, παγκοσμίως αναλυτές, traders και επενδυτικοί οίκοι προετοιμάζονται για τον Αρμαγεδδώνα.

«Τη Δευτέρα ψηφίζουν οι αγορές» έλεγε κορυφαίος, ενώ υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε χαρακτηριστικά ότι «το όπλο είναι στον κρόταφο του Σόιμπλε και έχει τα δακτυλικά αποτυπώματα του Τσίπρα».

Σε αυτό το πλαίσιο η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται ότι μπορεί τώρα να χρησιμοποιήσει τις αγορές ως μοχλό πίεσης στην παρασκηνιακά συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση.

Αν και αρκετοί οίκοι είχαν γράψει κατά καιρούς στις εκθέσεις τους για το ενδεχόμενο Δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, κανείς δεν ήταν σε θέση να προδικάσει τον τρόπο, τη συγκυρία και το ύφος του Δημοψηφίσματος που ανακοίνωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

"Το ευρώ ήδη κατρακυλά και θα βρεθεί στο ναδίρ έναντι του δολαρίου, προκαλώντας παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα, ανησυχία και νέες πιέσεις από τις ΗΠΑ. Το sell off στις μετοχές θα προκαλέσει βίαιη μετατόπιση κεφαλαίων, σε ασφαλή καταφύγια όπως ο χρυσός και τα ομόλογα των ΗΠΑ. Τα ομόλογα των χωρών της περιφέρειας θα γκρεμιστούν, αυξάνοντας τις πιθανότητες μετάδοσης της κρίσης και αναζωπύρωσης της."

"Η ΕΚΤ θα αναγκαστεί ντε φάκτο να παρέμβει διοχετεύοντας πακτωλούς κεφαλαίων για τη στήριξη της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, αλλά αυτό θα σώσει μόνο τα ομόλογα. Οι επενδυτές θα φύγουν, οι προοπτικές ανάκαμψης θα επιδεινωθούν άμεσα, η δυναμική εξέλιξης του Δημοσίου χρέους θα αλλάξει και η βιωσιμότητά του θα τεθεί υπό αμφισβήτηση"

Στο τραπέζι βρίσκεται όμως και η χρεοκοπία της Ελλάδας, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται, η αποσταθεροποίηση του ελληνικού και ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος καθώς και η πλήρης αναδιάρθρωση θέσεων από τους επενδυτές σε ομόλογα, μετοχές, εμπορεύματα.

Πρόκειται για ένα τσουνάμι ανασφάλειας που θα πλήξει την Ευρωζώνη. Οι επενδυτές δεν θα ρευστοποιήσουν μόνο μετοχές, θα ανοίξουν διαδικασία αναθεώρησης του πολιτικού και συστημικού ρίσκου της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.

Το sell off στις μετοχές και το bungee jumping στα ομόλογα δεν θα είναι παρά μόνο η αρχή μιας γενικευμένης οικονομικής και χρηματιστηριακής αναταραχής, η προέκταση της οποίας ακουμπά άμεσα την επιχειρηματική ζωή, τις οικονομικές προοπτικές και οδηγεί σε εκ βάθρων αναθεώρηση ισορροπιών.

Ήδη, από σήμερα το βράδυ αναμένονται νότες διεθνών οίκων που θα υποβαθμίζουν την Ελλάδα, θα προειδοποιούν για υποβάθμιση του ESM-EFSF, ενώ θα θέτουν σε διαδικασία επανεξέτασης τις προοπτικές της Ευρωζώνης και το αξιόχρεο της Γερμανίας, της Γαλλίας και άλλων χωρών.

Οι οικονομικές προοπτικές και το κλίμα επιδεινώνονται άρδην, το οικοδόμημα της Ευρωζώνης βρίσκεται πλέον σε κατάσταση σοκ, αναγκάζοντας επενδυτές και κεφάλαια να αναθεωρήσουν.

H τροπή που έχουν λάβει τα γεγονότα είναι ιδιαίτερα αρνητική για τις αγορές, δηλώνει υψηλόβαθμο στέλεχος της Deutsche Bank.

Η μη πληρωμή του ΔΝΤ φέρνει σε τεράστιο δίλλημα και την Ευρώπη. Το πότε και το αν η Λαγκάρντ ειδοποιήσει το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου σε περίπτωση μη πληρωμής, αυτό θα προκαλέσει cross-default για τα δάνεια του EFSF και το διοικητικό συμβούλιο του EFSF (οι υπουργοί Οικονομικών) θα έχουν τη δυνατότητα, αλλά όχι την υποχρέωση, να κρίνουν αυτά τα δάνεια ληξιπρόθεσμα και απαιτητά.

Έτσι η ελληνική στάση πληρωμών στο ΔΝΤ στις 30 Ιουνίου μπορεί να πυροδοτήσει διασταυρούμενα πυρά ενεργοποιώντας σε «ρήτρες χρεοκοπίας» στα 130,9 δισ. ευρώ του EFSF, αναφέρει ευρω-αξιωματούχος σύμφωνα με το Bloomberg.

Στην υποβάθμιση κατά μία βαθμίδα σε «CCC-» από «CCC» της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's.

Παράλληλα, ο S&P's διατηρεί τη βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση σε «C» και το outlook (προοπτικές) σε «αρνητικό».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του οίκου αξιολόγησης, η πιθανότητα εξόδου της χώρας από το ευρώ ανέρχεται στο 50%.

Όπως εξηγεί ο οίκος αξιολόγησης, η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να διεξαγάγει δημοψήφισμα επί της επίσημης πρότασης των θεσμών υποδεικνύει ότι η ελληνική κυβέρνηση δίνει προτεραιότητα στις εγχώριες πολιτικές εξελίξεις έναντι της οικονομικής σταθερότητας, της αποπληρωμής του χρέους και της ιδιότητας μέλους της Ευρωζώνης.

Παράλληλα, ο S&P εκτιμά ότι η επίσημη χρεοκοπία της Ελλάδας σε βάθος έξι μηνών θεωρείται πλέον αναπόφευκτη.

Το «αρνητικό» outlook, εξηγεί η S&P, αντανακλά την προοπτική υποβάθμισης της ελληνικής αξιολόγησης στην κατηγορία «SD» (επιλεκτική χρεοκοπία) εντός των επόμενων έξι μηνών.

Στη δημοσιότητα έδωσε η Κομισιόν την τελευταία της πρόταση προς την Ελλάδα.

Συγκεκριμένα ο πρόεδρος της Κομισιόν ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό ένα tweet στα ελληνικά, με στόχο “να ενημερώσει τον ελληνικό λαό, σε πνεύμα διαφάνειας" σχετικά με την πρόταση των θεσμών προς την κυβέρνηση.

Ολόκληρη η ανακοίνωση της Κομισιόν:

"Βρυξέλλες, 28 Ιούνιος 2015

Για την ενημέρωση του ελληνικού λαού και σε πνεύμα διαφάνειας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει τις τελευταίες προτάσεις όπως συμφωνήθηκαν με τους θεσμούς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τις προτάσεις των ελληνικών αρχών της 8ης, 14ης, 22ας και 25ης Ιουνίου 2015, αλλά και τις συνομιλίες σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας.

Οι συζητήσεις επ' αυτών των προτάσεων συνεχιζόταν με τις ελληνικές αρχές το βράδυ της Παρασκευής ενόψει του Eurogroupτης 27ης Ιουνίου 2015. Υπήρχε συναντίληψη όλων των εμπλεκομένων πλευρών ότι η σύνοδος αυτή του Eurogroup θα επιτύγχανε μια συνολική συμφωνία για την Ελλάδα, η οποία όχι μόνο θα είχε συμπεριλάβει τα μέτρα προς κοινή συμφωνία, αλλά θα κάλυπτε και τις μελλοντικές χρηματοδοτικές ανάγκες όπως και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Περιελάμβανε επίσης την υποστήριξη ενός πακέτου για μια νέα αρχή για την ανάπτυξη και την απασχόληση με τη πρωτοβουλία της Επιτροπής που θα υποστήριζε την ανασυγκρότηση και τις επενδύσεις στη πραγματική οικονομία, όπως είχε συζητηθεί και υιοθετηθεί στη συνεδρίαση του Κολλεγίου των Επιτρόπων της Τετάρτης 24 Ιουνίου 2025.

Παρόλα αυτά, δεν έγινε εφικτή η τυπική ολοκλήρωση και παρουσίαση στο Eurogroup της τελικής εκδοχής αυτού του εγγράφου, ούτε της περίληψης μιας συνολικής συμφωνίας, λόγω της μονομερούς απόφασης των ελληνικών αρχών να εγκαταλείψουν τη διαδικασία το βράδυ της 26ης Ιουνίου 2015".

ΔΙΑΒΑΣΤΕ EΔΩ ΟΛΌΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ

Η Ευρωζώνη είναι καταδικασμένη και δεν μπορεί να επιβιώσει στην τρέχουσα μορφή της, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί τελικά με την Ελλάδα, υπογραμμίζει μια σημαντική νέα μελέτη, σύμφωνα με την εφημερίδα Telegraph.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά τo δημοσίευμα, η πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι τα μέλη της νομισματικής ένωσης εμφανίζουν όλο και μεγαλύτερη οικονομική απόκλιση, γεγονός που καθιστά το ενιαίο επιτόκιο ολοένα και πιο ακατάλληλο για το μπλοκ.

Επίσης, λόγω των πολιτικών, κοινωνικών και πολιτιστικών διαφορών, γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τα μέλη του ευρώ να μοιράζονται ένα νόμισμα. Κατά συνέπεια, η Ευρωζώνη θα πρέπει είτε να «ενοποιηθεί πραγματικά ή να διαλυθεί», αναφέρει η ανάλυση.

Η έρευνα που διενεργήθηκε από οικονομικούς συμβούλους του Ομίλου ECU εντάσσεται στο πλαίσιο μίας ευρύτερης μελέτης με τίτλο «Change, or go» (Αλλαγή ή αποχώρηση) που εστιάζει στις μελλοντικές προοπτικές της παρουσίας της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τμήματα της μελέτης θα δημοσιεύονται σταδιακά από την εφημερίδα Telegraph κατά τη διάρκεια μίας εβδομάδας που κρίνεται ιδιαίτερα κρίσιμη για την ΕΕ και το νόμισμά της, με την Ελλάδα να αντιμετωπίζει και πάλι μια πιθανή έξοδο από την Ευρωζώνη.

Ωστόσο, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είτε εκδιωχθεί είτε όχι η χρεωμένη χώρα από το ενιαίο νόμισμα, η Ευρωζώνη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει βαθιά ριζωμένα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν είτε με διάλυσή της ή πλήρη πολιτική ολοκλήρωση.

Όταν το ενιαίο νόμισμα δημιουργήθηκε το 1999, οι υποστηρικτές του υποστήριζαν ότι οι κοινοί οικονομικοί κανόνες θα βοηθούσαν τα μέλη της ένωσης να συγκλίνουν οικονομικά και έτσι το ενιαίο επιτόκιο θα γινόταν σταδιακά όλο και πιο κατάλληλο για όλους.

Ωστόσο, η ανάλυση από τον Όμιλο ECU στο πλαίσιο της έκθεσης Change, or Go δείχνει ότι συνέβη το αντίθετο: οι χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ έχουν αποκλίνει σημαντικά, βιώνοντας αλλαγές στην προσφορά και τη ζήτηση σε διαφορετικούς χρόνους και κάτω από διαφορετικές συνθήκες.

Ενώ πολλές από τις χώρες που προσχώρησαν το ευρώ όντως συνέκλιναν πριν από το 1999, όπως αναφέρει η μελέτη, έπειτα ξεκίνησαν να ακολουθούν διαφορετική πορεία.

Με βάση κάποια πρότυπα, οι οικονομίες της Ευρωζώνης είναι σήμερα περισσότερο διαφορετικές από κάθε άλλη φορά από το 1982. Κι αυτό, σύμφωνα με την έκθεση, εγείρει αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα της Ευρωζώνης στην τρέχουσα μορφή της.

protothema