mars

Οι επιστήμονες της ΝΑΣΑ κατάφεραν να λύσουν το μυστήριο για το πώς ο κόκκινος πλανήτης έχασε την ατμόσφαιρά του και μεταβλήθηκε σε μια ψυχρή και ξηρή έρημο.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν την Πέμπτη το βράδυ, για την καταστροφή αυτή ευθύνεται μια ηλιακή καταιγίδα, οι διάπυροι πίδακες της οποίας έφτασαν έως τον πλανήτη Άρη και έκαψαν το οξυγόνο της ατμόσφαιρας του.

Όπως αναφέρει ο Independent, σε αντίθεση με τη Γη, ο Άρης δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο που θα τον προστάτευε από τις ηλιακές καταιγίδες, αφήνοντας τον εκτεθειμένο σε υπεριώδη ακτινοβολία και σε βροχή μαγνητικών σωματιδίων που εκτοξεύονται από τον Ήλιο.

Τον περασμένο Μάρτιο το διαστημικό σκάφος MAVEN που περιστρέφεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη κατέγραψε μια ανάλογη ηλιακή καταιγίδα που έπληξε εκ νέου τον κόκκινο πλανήτη.

Ο συγκεκριμένος δορυφόρος ερευνά και αναλύει τα είδη των ηλιακών και κοσμικών ακτινοβολιών και τις συνέπειές τους στα αέρια που βρίσκονται στην ανώτερη ατμόσφαιρα του πλανήτη. Έρευνα θα βοηθήσει τους επιστήμονες της ΝΑΣΑ να κατανοήσουν πως ο Άρης, υπέστη αυτή τη δραματική κλιματική αλλαγή.

polysympan

Ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Ράνγκα-Ραμ Χάρι, καθηγητή του California Institute of Technology εντόπισαν άγνωστα μέχρι σήμερα λαμπερά σημεία στον χάρτη της ακτινοβολίας μικροκυμάτων, η οποία διαπερνά μέχρι σήμερα το Σύμπαν ως «απόηχος» της αρχικής «Μεγάλης Έκρηξης» από την οποία σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία γεννήθηκε το Σύμπαν.

Συγκρίνοντας τα ευρήματα τους με εικόνες και δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck οι ερευνητές μην βρίσκοντας προς το παρόν κάποια άλλη εξήγηση για την ύπαρξη αυτών των σημείων ρίχνουν στο τραπέζι την ιδέα ότι αυτά τα σημεία είναι τα αποτυπώματα ενός άλλου σύμπαντος το οποίο συγκρούστηκε με το δικό μας.

Οι ερευνητές εκτιμούν μάλιστα ότι σε περίπτωση που πράγματι τα σημεία αυτά προέρχονται από ένα άλλο σύμπαν αυτό είχε πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά και λειτουργίες από το δικό μας.

Η μελέτη που δημοσιεύεται στην διαδικτυακή υπηρεσία προδημοσιεύσεων arxiv αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο το Σύμπαν μας να είναι μόνο μία «μονάδα» μέσα σε ένα άπειρο και συνεχώς επεκτεινόμενο σύνολο ασύνδετων μεταξύ τους παράλληλων συμπάντων που αποτελούν το Πολυσύμπαν.

Την ύπαρξη του Πολυσύμπαντος προτείνουν και άλλες θεωρίες όπως η Θεωρία των Χορδών και τομείς της θεωρητικής φυσικής όπως η κβαντομηχανική.

Θ. Λαϊνάς

earth cutbk

Η σφαίρα από συμπαγή σίδηρο που αποτελεί τον πυρήνα της Γης και έχει μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από το νάνο πλανήτη Πλούτωνα, σχηματίσθηκε πριν από ένα έως ενάμισι δισεκατομμύριο χρόνια, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων.

Οι ερευνητές από πολλές χώρες (Βρετανία, ΗΠΑ, Κίνα, Φινλανδία), με επικεφαλής τον ειδικό στον παλαιομαγνητισμό Αντι Μπίγκιν της Σχολής Περιβαλλοντικών Επιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", υπολόγισανεπίσης ότι η «σιδερένια καρδιά» της Γης συνεχίζει να μεγαλώνει, αυξάνοντας τη διάμετρό της κατά περίπου ένα χιλιοστό κάθε χρόνο.

Ακόμη, σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, ο πυρήνας της Γης κρυώνει (απώλεια θερμότητας προς την επιφάνεια) λιγότερο γρήγορα από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες έως τώρα. Οι νέοι υπολογισμοί δείχνουν ότι το γήινο μαγνητικό πεδίο, το οποίο τροφοδοτείται από τη συνεχή κυκλική ροή του ρευστού σιδήρου του εξωτερικού πυρήνα, που περιβάλλει τον στερεό σίδηρο του εσωτερικού πυρήνα, θα συνεχίσει να υπάρχει για τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο χρόνια. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι η Γη μπορεί να έχει το κεφάλι της ήσυχο ότι για πολύ καιρό ακόμη θα προστατεύεται από ένα μαγνητικό πεδίο.

Η Γη σχηματίσθηκε ως πλανήτης πριν από περίπου 4,54 δισεκατομμύρια χρόνια, σχεδόν 100 εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος πέριξ του άστρου μας, του Ήλιου. Αρχικά ο πλανήτης μας ήταν μια μάζα από λιωμένα καυτά πετρώματα, αλλά σταδιακά ψύχθηκε και απόκτησε μια στερεή επιφανειακή κρούστα που επέπλεε πάνω στο ρευστό εσωτερικό της Γης. Στη συνέχεια, αναπτύχθηκε η ατμόσφαιρα και η ζωή.

Όμως ερώτημα παραμένει πότε στερεοποιήθηκε ο εσωτερικός πυρήνας από σίδηρο. Οι έως τώρα εκτιμήσεις κυμαίνονταν από το ότι αυτό συνέβη πριν από μόλις 500 εκατ. χρόνια έως ότι συνέβη πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια. Η νέα εκτίμηση τοποθετεί το συμβάν κάπου ενδιάμεσα.

Το πότε η Γη απέκτησε μια στερεή «καρδιά» από σίδηρο, είναι σημαντικό, γιατί μόνο τότε μπόρεσε να λειτουργήσει το «γεω-δυναμό» της, ώστε να τροφοδοτήσει το μαγνητικό πεδίο της, το οποίο προστατεύει την ζωή στην επιφάνεια του πλανήτη μας από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία.

Στον Αρη, υπήρχε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο, αλλά εξαφανίσθηκε μόλις 500 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του. Αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί η Γη σφύζει σήμερα από ζωή, αλλά όχι ο γειτονικός μας πλανήτης.

Ο στερεός εσωτερικός πυρήνας της Γης ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά -ως διακριτός από τον ρευστό εξωτερικό πυρήνα- το 1936 από τη δανή σεισμολόγο και γεωφυσικό Ίνγκε Λέμαν. Ο στερεός πυρήνας -που εκτός από σίδηρο περιέχει και νικέλιο- αρχίζει σε βάθος περίπου 5.200 χιλιομέτρων και έχει ακτίνα περίπου 1.200 χιλιομέτρων. Η θερμοκρασία του υπολογίζεται στους 5.400 βαθμούς Κελσίου, σχεδόν όσο και στην επιφάνεια του Ήλιου.

matrix24

aris nero
Αποκαλύφθηκε τελικά το μυστικό της ΝΑSA και οι πληροφορίες που διέρρεαν και ανέφεραν ότι στην επίσημη ανακοίνωση της θα μιλούσε για την ύπαρξη νερού στον κόκκινο πλανήτη βγήκαν αληθής.

Την ύπαρξη αλμυρού νερού σε ρέουσα μορφή στον Άρη, τουλάχιστον κατά τη θερινή περίοδο, ανακάλυψαν οι επιστήμονες της NASA.

Μια ιστορική ανακάλυψη που αφορά στον Κόκκινο Πλανήτη αποκάλυψε την Δευτέρα σε ειδική συνέντευξη Τύπου, η NASA.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, εντοπίστηκαν ίχνη από τρεχούμενο νερό και ειδικότερα ενυδατωμένα άλατα που προκαλούνται μόνο από την ύπαρξη αλμυρού νερού.

Όπως αναφέρει ο Guardian, σύμφωνα με τους ερευνητές, η ανακάλυψη αυξάνει τις πιθανότητες ύπαρξης κάποιας μορφής ζωής στον κόκκινο πλανήτη.

Λίγα λεπτά πριν την ανακοίνωση του επιστημονικού ευρήματος και λόγω της επισκεψιμότητς δημιουργήθηκε τεχνικό πρόβλημα στην τηελεόραση της ΝΑSA.

Σε ένα ακόμη βίντεο, εξηγείται πως οι αυλακώσεις που παρατηρούνται στις φωτογραφίες σχηματίζονται την άνοιξη, μεγαλώνουν το καλοκαίρι και εξαφανίζονται το φθινόπωρο!

Δείτε σε βίντεο την στιγμή που ανακοινώνεται από τη NASA η ύπαρξη τρεχούμενου νερού στον "κόκκινο πλανήτη"!

 

 

 

 

 

 

kic asteri 1

Μία υπόθεση, η οποία αν επιβεβαιωθεί, θα συγκλονίσει την ανθρωπότητα και θα επαναπροσδιορίσει την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του κόσμου μας, έβγαλαν στο φως της δημοσιότητας αστρονόμοι του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Κέπλερ.

Όπως υποστηρίζουν, εντόπισαν σε αστρικό σύστημα πολύ κοντά στον Γαλαξία μας, κάτι που μοιάζει με τεράστια εξωγήινη υπερκατασκευή, η οποία θα μπορούσε να παραπέμψει σε τεχνολογικό πολιτισμό αρκετά πιο εξελιγμένο από τον γήινο!

«Ένα μεγάλο σύμπλεγμα αντικειμένων στο διάστημα μοιάζουν με κάτι που θα μπορούσε να είναι κατασκευασμένο από εξωγήινο πολιτισμό», τόνισαν οι αστρονόμοι του Κέπλερ, ενώ ο Τζέισον Ράιτ, του Penn State University έδωσε στη δημοσιότητα μία αναφορά για ένα «περίεργο», όπως το χαρακτήρισε, αστρικό σύστημα, το οποίο μοιάζει να περιέχει ένα σμήνος από υπερκατασκευές.

«Είμαι εκστασιασμένος από το πόσο τρελό μπορεί να φαίνεται όλο αυτό», δήλωσε ο Ράιτ και πρόσθεσε «σίγουρα οι εξωγήινοι θα πρέπει να είναι η τελευταία υπόθεση που μπορούμε να εξετάσουμε, αλλά μοιάζει με κάτι που μόνο εξωγήινοι πολιτισμοί θα μπορούσαν να κατασκευάσουν». Η ανακάλυψη αυτή πήρε την κωδική ονομασία KIC 8462852, ενώ το αστρικό αυτό σύστημα βρίσκεται κοντά στον Γαλαξία μας, ανάμεσα στους αστερισμούς «Κύκνος» και «Λύρα».

Η πρώτη φορά που προσέλκυσε το ενδιαφέρον των αστρονόμων ήταν το 2009, όταν το τηλεσκόπιο Κέπλερ εντόπισε πλανήτες που έμοιαζαν πολύ με τη Γη. Όμως το KIC 8462852 εμφάνιζε εντελώς ξεχωριστά στοιχεία, γεγονός που αύξησε κατακόρυφα το ενδιαφέρον των επιστημόνων.

kic aster 2

Η Ταμπέθα Μπογιατζιάν, του πανεπιστημίου Γιέηλ, δήλωσε πως «δεν είχαμε δει ποτέ στο παρελθόν κάτι παρόμοιο. Ήταν πραγματικά περίεργο. Αρχικά πιστεύαμε ότι ήταν λανθασμένα δεδομένα που μας στέλνει ο υπολογιστής από το διαστημικό όχημα, όμως τσεκάραμε τα πάντα και δεν βρήκαμε κάτι λάθος».

Το συγκεκριμένο άστρο περιβάλλεται από νέους πλανήτες, όπως ακριβώς και ο δικός μας Ήλιος. Η Μπογιατζιάν έχει αναλύσει όλες τις πιθανές εξηγήσεις, αποκλείοντας τα πάντα – εκτός των εξωγήινων υπερκατασκευών – εκτός από μία, η οποία όμως, παραπέμπει σε μία απίθανη σύμπτωση για τα δεδομένα που γνωρίζουμε για το Σύμπαν.

Η μοναδική ερμηνεία, λοιπόν, που δίνεται βάσει φυσικών φαινομένων, είναι ότι ένα άλλο αστέρι έχει εγκλωβίσει στην τροχιά του έναν μεγάλο αριθμό από κομήτες, κοντά στο αστρικό σύστημα που μελετάται.

Όμως αυτό, όπως εξηγεί η Μπογιατζιάν, συγκεντρώνει απειροελάχιστες πιθανότητες να έχει συμβεί! Με άλλα λόγια, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι έχουν εντοπίσει εξωγήινες υπερκατασκευές, αλλά αποφεύγουν να το παρουσιάσουν ως δεδομένο, πριν συγκεντρώσουν περισσότερα στοιχεία.

ploutonas atmosf

Μετά την ιστορική ανακοίνωση για τον Άρη προ ημερών, η NASA επέστρεψε την Πέμπτη με μία νέα σημαντική αποκάλυψη για τονΠλούτωνα. Ανακοίνωσε ότι ο πλανήτης έχει κοιτάσματα πάγου στην επιφάνειά του κι έναν μπλε ουρανό που θυμίζει τη Γη. 

Το New Horizons, ο διαστημικός ρομποτικός ταξιδιώτης της NASA έστειλε την προηγούμενη εβδομάδα τις πρώτες φωτογραφίες που τράβηξε από την ομιχλώδη ατμόσφαιρα που περιβάλλει τον Πλούτωνα. "Ποιος θα περίμενε έναν μπλε ουρανό; Είναι πανέμορφο!", είπε ο Άλαν Στερν, ο επικεφαλής της διερεύνησης του Πλούτωνα.

"Αυτό το εκθαμβωτικό μπλε φως, μας κάνει να καταλαβαίνουμε τη σύσταση της ομίχλης αυτής", αναφέρει η NASA.  "Ένας μπλε ουρανός προκύπτει επειδή το φως σκιάζει όταν συναντά μόρια ύλης μικρότερα από το μήκος κύματός του.  Στη Γη αυτά τα μόρια είναι πολύ μικρά μόρια αζώτου. Στον Πλούτωνα φαίνεται να είναι λίγο μεγαλύτερα, και ονομάζονται thollins", εξηγούν.

Η NASA επίσης ανακοίνωσε ότι έχουν βρεθεί μικρές περιοχές παγωμένου νερού στον πλανήτη - νάνο. Αυτά τα κομμάτια πάγου, φαίνεται να σχετίζονται με κόκκινες κηλίδες που οι επιστήμονες του διαστημικού οργανισμού είχαν εντοπίσει στο παρελθόν στην επιφάνεια του Πλούτωνα, αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν ακόμα πως.  

Σύμφωνα με τα όσα ξέραμε ως τώρα για τον πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, η επιφάνειά του καλύπτεται από ένα στρώμα παγωμένου αζώτου και ίχνη μεθανίου, το οποίο όταν ο Πλούτωνας είναι πιο κοντά στον Ήλιο εξαχνώνεται, σχηματίζοντας έτσι μία αραιή ατμόσφαιρα γύρω από τον πλανήτη. Λόγω της έκκεντρης τροχιάς του Πλούτωνα, όταν απομακρύνεται από τον Ήλιο, η ατμόσφαιρά του σταδιακά παγώνει και πέφτει στην επιφάνειά του σαν χιόνι.

Ο αστροφυσικός Δημήτρης Τσιμπίδας χειρίζεται το τηλεσκόπιο Δωρίδη στο Εθνικό Αστεροσκοπείο, στο εσωτερικό του κτιρίου του Χάνσεν, στο Θησείο, το οποίο γίνεται σιγά σιγά γνωστό και στο εξωσχολικό κοινό χάρις σε ειδικά προγράμματα ξεναγήσεων που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια, σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας του φορέα.

Δεν υπάρχει πιο γλυκιά ανάμνηση. Να παρατηρεί κανείς τα αστέρια από την ασφάλεια που προσφέρουν οι μητρικές και πατρικές αγκαλιές, κάπου μεταξύ ουρανού και γης. Κάθε επαφή με την αστρονομία μάς γυρίζει πίσω, σε εκείνον τον εαυτό που διψούσε να ανακαλύψει τον κόσμο και τα όριά του. Με αυτό το συναίσθημα του παιδικού ενθουσιασμού, ανηφορίσαμε, ένα γλυκό καλοκαιρινό βράδυ του Αυγούστου, τον δρόμο που οδηγεί στο Αστεροσκοπείο του Θησείου.

Στην κορυφή του βραχώδους λόφου των Νυμφών, με προνομιακή θέα προς τον Παρθενώνα, το υπέροχο κτίριο του Θεόφιλου Χάνσεν κρύβει μικρούς θησαυρούς. Λίγο παραπέρα, στην πρόσφατα επισκευασμένη Θόλο, ένα τηλεσκόπιο του 1902 μάς βάζει σε μια ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος του Ιουλίου Βερν «Ο περίπλους της Σελήνης». Ιδού ένα από τα πιο καλά φυλαγμένα μυστικά της Αθήνας, το οποίο γίνεται σιγά σιγά γνωστό στο εξωσχολικό κοινό χάρις σε ειδικά προγράμματα ξεναγήσεων που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια, σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας του φορέα.

Πριν από 169 χρόνια...

Asteroskopeio early 1860s

Στη σιδερένια πόρτα της εισόδου μάς υποδέχεται το προσωπικό του Εθνικού Αστεροσκοπείου, στο οποίο συμμετέχει ο φυσικός του Διαστήματος Δημήτρης Τσιμπίδας. Είναι ένας συμπαθέστατος τριαντάρης που, μαζί με μερικούς ακόμα νέους σε ηλικία επιστήμονες, αναλαμβάνει να παρουσιάσει στους επισκέπτες τον χώρο, τα κτίρια και τα αστρονομικά όργανα. Με τα μαλακά χρώματα του δειλινού και τον ήχο των τζιτζικιών, μας διηγείται την ιστορία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Οπως υποψιάζεται κανείς, η ίδρυσή του ταυτίζεται με την περίοδο που ακολούθησε τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους, αλλά και την επιθυμία των εθνικών ευεργετών να δημιουργήσουν στην πρωτεύουσα θεσμούς αντίστοιχους με εκείνους που υπήρχαν στην Ευρώπη.

Στην πρόσοψη υπάρχει η επιγραφή Servare Intaminatum (Να μείνει ανέπαφο) και ο θυρεός της οικογένειας Σίνα. Ο νεαρός αστροφυσικός μάς εξηγεί: «Γύρω στο 1840, ο βαρώνος Γεώργιος Σίνας, τότε πρόξενος της Ελλάδας στη Βιέννη, εκδήλωσε την πρόθεση να κάνει μια δωρεά για την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας.

Ζήτησε τη συμβουλή του φίλου του κ. Prokesh-Osten, πρεσβευτή της Αυστρίας στην Ελλάδα, του οποίου γραμματέας τότε ήταν ο φυσικός και αστρονόμος, καθηγητής Γεώργιος Βούρης. Με τη δική τους προτροπή αποφασίζει να δωρίσει στο ελληνικό κράτος 500.000 δραχμές για την ίδρυση και τον εξοπλισμό του Αστεροσκοπείου στην Αθήνα. Είναι το πρώτο ερευνητικό ίδρυμα της χώρας μας, το οποίο θεμελιώθηκε το 1842, στις 26 Ιουνίου (8 Ιουλίου με το νέο ημερολόγιο), κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης ηλίου. Τα εγκαίνιά του πραγματοποιήθηκαν ακριβώς πριν από 169 χρόνια στις 9 Σεπτεμβρίου/21 Σεπτεμβρίου του 1846».

Αστρονομία και ναυτιλία

«Ο πρώτος σκοπός του ιδρύματος ήταν να μετράμε την ώρα και να γίνεται επίσης καταγραφή των μετεωρολογικών δεδομένων. Ο σημερινός πρόεδρος του Αστεροσκοπείου, καθηγητής Αστροφυσικής Κανάρης Τσίγκανος, πιστεύει πως ο Σίνας και ο Βούρης είχαν τη διορατικότητα να αντιληφθούν πως η ναυτιλία θα είναι ένας από τους πιο στιβαρούς πυλώνες της ανάπτυξης του νεογέννητου κράτους. Εδωσαν έμφαση στον υπολογισμό της ακριβούς ώρας, διότι χωρίς αυτήν ένα καράβι που έφευγε από τον Πειραιά εκείνη την εποχή δεν μπορούσε να υπολογίσει σωστά το στίγμα του στη θάλασσα με τα ναυτικά χρονόμετρα. Η εθνική ώρα υπολογιζόταν εδώ και διαδιδόταν σε όλη την Ελλάδα». Προτού επισκεφθούμε το εσωτερικό του κτιρίου απολαμβάνουμε την υπέροχη θέα του Ιερού Βράχου από την πίσω πλευρά του κτιρίου που βρίσκεται ακριβώς στην ευθεία του βλέμματος. Στον προαύλιο χώρο υπάρχει μάλιστα και το σημείο μηδέν, όπου υπολογίζονται όλες οι χιλιομετρικές αποστάσεις της Αθήνας με τις πόλεις της περιφέρειας και του εξωτερικού.

Περνώντας το κατώφλι του ιστορικού κτιρίου Σίνα, αντιλαμβάνεται κανείς τη σπουδαιότητα που είχαν αυτά τα πρώτα κτίρια του ελληνικού κράτους για τη δημιουργία της εθνικής ταυτότητας. Επιβλητικά, δωρικά, με κομψό διάκοσμο, έθεταν τα μέτρα της αισθητικής μέσα από τον νεοκλασικισμό. Η συντήρηση του οικοδομήματος έχει γίνει με άψογο τρόπο στο παρελθόν από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Στο εσωτερικό του κτιρίου του Χάνσεν υπάρχουν διάφορες αίθουσες με αστρονομικά όργανα αλλά και μια βιβλιοθήκη που έχει ζηλευτά αποκτήματα. Πού αξίζει να σταθεί κανείς; Στην τεράστια προσφορά ενός από τους διαπρεπείς διευθυντές του ιδρύματος, του Γερμανού Ιουλίου Σμιτ, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία το 1858. Εμπλούτισε τη βιβλιοθήκη, τον εξοπλισμό, αλλά έμεινε στην ιστορία της επιστήμης για έναν μοναδικό χάρτη.

Μια βοήθεια που έπιασε τόπο

Οι επισκέψεις στο Αστεροσκοπείο ξεκίνησαν το 2008. Ομως, από τη δεκαετία του 1980 το τηλεσκόπιο Δωρίδη σταμάτησε να λειτουργεί και παρουσίασε βλάβες στους μηχανισμούς (όχι στον φακό), όπως και στη Θόλο που δεν λειτουργούσε. Ο επικεφαλής του ομίλου ΟΤΕ, Μιχάλης Τσαμάζ, έτυχε να ξεναγηθεί στον χώρο το 2014 και, διαπιστώνοντας τις δυσκολίες, αποφάσισε να βοηθήσει: εξειδικευμένο τεχνικό κλιμάκιο του ΟΤΕ πραγματοποίησε ειδική μελέτη και αποκατάσταση των ηλεκτρικών και μηχανολογικών προβλημάτων στο ιστορικό τηλεσκόπιο και τη Θόλο.

Παράλληλα, έγιναν εργασίες συντήρησης και στεγανοποίησης στο κτίριο, ενώ ολοκληρώθηκε και ο ηλεκτροφωτισμός του μονοπατιού για να είναι εύκολη η πρόσβαση στους επισκέπτες. Ο επικεφαλής του κλιμακίου Γιώργος Κλαδούχας λέει στην «Κ» για τις εργασίες που κράτησαν ένα δίμηνο: «Δουλέψαμε πολύ σκληρά για να μπορέσουμε να επιδιορθώσουμε τις βλάβες και ήταν μια μοναδική εμπειρία για εμάς, τους τεχνικούς του ΟΤΕ που συντηρούμε δίκτυα και συσκευές, να δούμε πρώτοι την υπέροχη θέα των πλανητών. Ηταν κάτι που χαράχθηκε στη μνήμη μας. Οσο για τους ηλεκτροφωτισμούς των μονοπατιών, έγιναν τόσο σωστά που μας έχει ζητηθεί να κάνουμε το ίδιο και στην Πνύκα...».​​

Από τον Ιούλιο Βερν στον Ιούλιο Σμιτ και από την Ακρόπολη στο άπειρο

Ο Γερμανός που διαδέχθηκε τον Βούρη κατάφερε να ολοκληρώσει τον μνημειακό τοπογραφικό χάρτη της Σελήνης χάρις στην καλή ορατότητα του αττικού ουρανού. Στην τελική του μορφή έχει διάμετρο δύο μέτρα και αποτελείται από 25 τμήματα που στο σύνολό τους απεικονίζουν την ορατή από τη Γη επιφάνεια της Σελήνης. Σχεδιάστηκε με τη βοήθεια του διοπτρικού τηλεσκοπίου Ploessl και συμπεριλαμβάνει πάνω από 32.000 λεπτομέρειες.

«Αν και έγινε στα τέλη του 19ου αιώνα είναι χρήσιμος ακόμα και σήμερα», μας λέει ο Δημήτρης Τσιμπίδας. «Ηταν γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο και στην αρχική γαλλική έκδοση του μυθιστορήματος του Ιουλίου Βερν “Ο περίπλους της Σελήνης” υπάρχει αναφορά σε αυτόν». Αντίγραφο βρίσκεται στο μουσείο και πράγματι εντυπωσιάζει για τις λεπτομέρειές του. Και αν θέλει να δει κανείς το τηλεσκόπιο, μέσα από τον φακό του οποίου ο Ιούλιος Σμιτ ολοκλήρωσε το κοπιώδες έργο του, δεν έχει παρά να ανεβεί έναν όροφο πιο πάνω. Δυστυχώς δεν είναι σε λειτουργία όπως και η Θόλος στην οροφή.

Το τηλεσκόπιο Δωρίδη

Αφήνοντας πίσω μας το κτίριο Σίνα, παίρνουμε ακόμα ένα μονοπάτι που είναι διακριτικά φωτισμένο και που μας οδηγεί στο πιο ενδιαφέρον τμήμα της ξενάγησης. Σε μια ξεχωριστή Θόλο που βρίσκεται λίγο μακρύτερα, θα δούμε από κοντά το ιστορικό τηλεσκόπιο Δωρίδη του 1902. «Ο Δωρίδης είχε γεννηθεί και ανατραφεί στη Γαλλία», μας εξηγεί ο αστροφυσικός.

«Δεν είχε επισκεφθεί ποτέ την Ελλάδα και ζούσε έναν μονήρη βίο στο Βουκουρέστι. Ντυνόταν φτωχικά και δεν έβγαινε ποτέ έξω. Οταν πέθανε, το 1866, διαπιστώθηκε πως η περιουσία του ήταν 12.000 φλουριά, τα οποία έκανε δωρεά υπέρ των σκοπών των ελληνικών δημοσίων ιδρυμάτων. Μερικές δεκαετίες μετά τον θάνατό του, τα χρήματα τελικά διατέθηκαν στην Ακαδημία Αθηνών, η οποία προίκισε το Αστεροσκοπείο με αυτό το θαυμάσιο τηλεσκόπιο».

Είναι διοπτρικό τηλεσκόπιο με φακό 40 εκατοστών και εστιακή απόσταση 5 μέτρων. Στον άξονά του έχει σημάδια από σφαίρες από τις συγκρούσεις των Δεκεμβριανών του 1944.

Ο νεαρός επιστήμονας ανοίγει τη Θόλο με το πάτημα ενός διακόπτη και έτσι αποκαλύπτεται ένα τμήμα του καλοκαιρινού ουρανού. Υστερα, με επιδέξιες κινήσεις -καθώς ο μηχανισμός είναι χειροκίνητος- φέρνει το τηλεσκόπιο απέναντι από τη Σελήνη. Για να μπορέσει κανείς να εφαρμόσει το μάτι του στον φακό, πρέπει να ανεβεί μια σκάλα. Το πλάνο ενός τμήματος του δορυφόρου μας φαίνεται ολοκάθαρα. Η συγκίνηση είναι αναπόφευκτη. Αυτός είναι και ο επίλογος της επίσκεψης, σε ένα από τα μικρά και άγνωστα «διαμάντια» της πρωτεύουσας που συνδέει την Ακρόπολη με το άπειρο...

Οποιος θέλει να επισκεφθεί το Αστεροσκοπείο δεν έχει παρά να δει τις ημερομηνίες των ξεναγήσεων από τον ιστότοπο www.noa.gr και να κλείσει θέση στα γκρουπ, καθώς η προσέλευση είναι μεγάλη. Η γενική είσοδος είναι πέντε ευρώ και το μειωμένο εισιτήριο 2,5.

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Περισσότερα Άρθρα...