Τα δεδομένα αλλάζουν ραγδαία. Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει παγιδευτεί σε ένα τεράστιο αδιέξοδο που ανήκει στον ίδιο αποκλειστικά. Ενέπλεξε την Τουρκία σε εξωτερικές περιπέτειες που τώρα γίνονται μπούμερανγκ. Για πρώτη φορά οι χειρισμοί του αμφισβητούνται ανοικτά στην ίδια την Αγκυρα. Στρατηγική εξόδου απο το αδιέξοδο δεν μοιάζει να υπάρχει.

Ο Ερντογάν με την κίνησή του να στείλει απροκάλυπτα ορδές μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα με την Ελλάδα μας έδωσε ένα μεγάλο διπλωματικό δώρο. Οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται πλέον ότι έχουν να κάνουν με έναν απρόβλεπτο παραλογισμό. Τα έχουν όμως χαμένα, κυριολεκτικά.

Φοβούνται βεβαίως, όπως και οι ΗΠΑ, να μην «χαθεί» η Τουρκία που παίζει ακόμη, με μία μεγάλη δόση απελπισίας, το παζάρι με Μόσχα, Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.

Και η Ελλάδα; Η κυβέρνηση κάνει το σωστό. Θέτει την Ευρώπη προ των ευθυνών της και από την άλλη δείχνει ότι τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Εθνικοί, και όχι πολιτικοί, λόγοι επιβάλλουν να αλλάξει το δόγμα αντιμετώπισης του προβλήματος. Οταν έχεις να κάνεις με έναν ανοικτό εκβιασμό και την πλήρη και μη συγκεκαλυμμένη εργαλειοποίηση του προσφυγικού/μεταναστευτικού οφείλεις να «βγάλεις τα γάντια». Κάποιοι θα μας κατακρίνουν και θα συστήσουν υπομονή.

Το δράμα των προσφύγων είναι αδιανόητο αλλά καμία χώρα δεν μπορεί να το επωμισθεί μόνη της. Ειδικά μία χώρα ταλαιπωρημένη από μια μεγάλη κρίση και η οποία δεν φέρει καμία ευθύνη για το τι συνέβη στην Συρία. Θα πρέπει λοιπόν να αντιληφθούν την κρισιμότητα της κατάστασης και να σταματήσουν να αντιμετωπίζουν το θέμα από την ζεστασιά βορειοευρωπαϊκών καναπέδων.

Και κάτι τελευταίο. Αυτή η κρίση είναι στην αρχή της και μπορεί να μεταλλαχθεί. Ενας πιεσμένος Ερντογάν με την πίεση των εθνικιστών μπορεί να αποδειχθεί ακόμη πιο απρόβλεπτος. Η εθνική συνεννόηση επιβάλλεται! Δεν έχει κανένα νόημα να συζητάμε ποιός ευθύνεται για ποιό πράγμα.

Οι στιγμές είναι κρίσιμες.

Αλ. Παπαχελάς

Ο Ερντογάν δεν έχει στην διάθεσή του καμία «ευνοϊκή επιλογή» στην Συρία, ενώ τα πλήγματα του συριακού καθεστώτος χθες εξέθεσαν τον ευάλωτο χαρακτήρα της τουρκικής θέσης, υποστηρίζει Τούρκος αναλυτής.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται σήμερα με την πλάτη στον τοίχο στη Συρία μετά τον θάνατο 33 Τούρκων στρατιωτών στην επαρχία του Ιντλίμπ, όπου θα βρεθεί σε δυσκολία να ανατρέψει μία ισορροπία δυνάμεων ευνοϊκή για το καθεστώς της Δαμασκού και προστατευόμενο της Ρωσίας.

erdogan vima simees
Στην Ανατολική Μεσόγειο η τακτική της Αγκυρας συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο «ανακάτεψε την τράπουλα, ζάλισε τους αντιπάλους, πίεσε για λύσεις»

Η Τουρκία επιχειρεί σχεδόν 10 χρόνια μετά τις αραβικές εξεγέρσεις να αναδιατάξει τον χάρτη της περιοχής. Η επένδυσή της στις μουσουλμανικές αδελφότητες κατά το ξέσπασμα της λεγόμενης «αραβικής άνοιξης» αρχικά έδειξε να καρποφορεί, γρήγορα όμως το κλίμα μεταστράφηκε και υποχρέωσε την Αγκυρα σε στρατηγική ήττα, καθότι τα προηγούμενα καθεστώτα παλινορθώθηκαν.

Το 2017 η ενδοσουνιτική/ενδοαραβική κρίση μεταξύ Κατάρ και Σαουδικής Αραβίας απομάκρυνε περαιτέρω την Τουρκία από το Ριάντ, ενώ η πεισματική – αν και οργανική πλέον – σχέση με τις απανταχού μουσουλμανικές αδελφότητες έχει υψώσει τείχος καχυποψίας με πολλά αραβικά κράτη, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση της Αιγύπτου.

Παρ’ όλα αυτά η Τουρκία δεν το βάζει κάτω. Εχει ανοίξει τη βεντάλια της πολιτικής της σε διάφορα επίπεδα. Προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή της σε Αφρική και Ασία, μέσω τηλεοπτικών καναλιών και σίριαλ προβάλλει την πολιτισμική διασύνδεση των λαών με αυτήν, έχει πολλαπλασιάσει τις εμπορικές συναλλαγές με διάφορα κράτη πολύ πέραν των συνόρων της και διευρύνει τη στρατιωτική της παρουσία, με έμφαση στη ναυτική.

Οι διάφορες παρεμβάσεις της εκεί όπου θίγονται συμφέροντα μουσουλμανικών στοιχείων (π.χ. των Ροχίνγκια στη Μυανμάρ, προσεκτικότερα και των Ουιγούρων στη Σιντσιάνγκ της Κίνας) γίνονται ακριβώς γιατί ο πρόεδρος Ερντογάν θέλει να καταστεί το σημείο αναφοράς για το σουνιτικό Ισλάμ.

Στην Ανατολική Μεσόγειο η τακτική της Αγκυρας συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο «ανακάτεψε την τράπουλα, ζάλισε τους αντιπάλους, πίεσε για λύσεις». Ο απώτερος στόχος της ωστόσο είναι ανησυχητικός: επιδιώκει τη δορυφοροποίηση των γειτονικών και μη προς αυτήν κρατών, είτε σε ένα στάτους μικρότερου/ασήμαντου εταίρου (junior partner) ή με περιορισμένη κρατική κυριαρχία, ιδίως κατά την άσκηση της εξωτερικής τους πολιτικής. Προς τούτο, πέρα από την πολιτική ισχύος/επιβολής που ακολουθεί, προσβλέποντας στον εξαναγκασμό άλλων περιφερειακών δρώντων είτε σε αναδίπλωση, είτε σε ουδετεροποίηση, επιζητεί στρατηγικά ερείσματα.

Πέραν της κυβέρνησης Σάρατζ στη Λιβύη, προσέγγισε – όχι απαραίτητα επιτυχώς – Αλγερία και Τυνησία, ενώ αναζητεί στρατηγικό βάθος στο Κέρας της Αφρικής (Σομαλία), αλλά και στη Δυτική Αφρική σε στρατηγικά λιμάνια (Σενεγάλη).

Επίσης, η παρουσία της στα Βαλκάνια είναι αξιοσημείωτη, με διατήρηση στρατευμάτων σε Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Κόσοβο (στο πλαίσιο νατοϊκών αποστολών), μικρή βάση στην Αλβανία, οικονομική και πολιτισμική διείσδυση στην περιοχή, εκμετάλλευση των μουσουλμανικών ή και τουρκικών μειονοτήτων (βλ. Βουλγαρία).

Με τον διεθνή παράγοντα σε εμφανή αδυναμία, ίσως και απροθυμία, να συγκρατήσει την αλαζονική Τουρκία, η Ελλάδα πρέπει να σκεφτεί και «έξω από το κουτί» προκειμένου να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα με ορθό τρόπο.

Για την ώρα πάντως αυτό που πρέπει να μας απασχολεί είναι η αποτροπή ενδεχόμενης απόπειρας της Αγκυρας – μοιρασμένες οι πιθανότητες – να αμφισβητήσει έμπρακτα τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας μας με την αποστολή ερευνητικού σκάφους και αργότερα ίσως και πλωτού γεωτρύπανου. Οι επιλογές είναι συγκεκριμένες, αν όμως χρειαστεί εθνικά επιβεβλημένες.

Πρώτα βέβαια πρέπει να εξαντληθούν τα διπλωματικά εργαλεία, αρκεί οι δίαυλοι επικοινωνίας με τη γείτονα να είναι ανοιχτοί και λειτουργικοί ώστε τα μηνύματά μας να είναι καθαρά και προς τους σωστούς αποδέκτες.

Πάντως, στο παρασκήνιο γίνονται προσπάθειες αποκλιμάκωσης και ας συγκρατήσουμε τη διαφοροποίηση Ερντογάν σχετικά με τη δυνατότητα της Κρήτης να διαθέτει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.

Κωνσταντίνος Φίλης

aoz ellad kypro

Τα περί κλιμάκωσης της έντασης από την κατοχική Τουρκία είναι ξεπερασμένες ατάκες. Η Τουρκία είναι επιθετική, εφαρμόζει σιγά-σιγά την επεκτατική της πολιτική χωρίς να αντιμετωπίζει αντιδράσεις. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι της έχει στρωθεί κόκκινο χαλί. Η εισβολή της στην κυπριακή ΑΟΖ είχε προ πολλού εξαγγελθεί.

Η Άγκυρα θεωρούσε ότι θα έχανε το τρένο της ανάδειξής της ως περιφερειακής δύναμης εάν δεν αντιδρούσε. Δεν επέλεξε το πεδίο της συνεννόησης, αλλά εκείνο της επιβολής διά της ισχύος. Και είμαστε ενώπιον αυτού του δεδομένου.

Τα ερευνητικά σκάφη «Μπαρμπαρός» και «Ορούτς Ρέις» έχουν οργώσει την κυπριακή θάλασσα. Τα δυο γεωτρύπανα έκαναν και κάνουν εργασίες σε τέσσερις περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ. Τον περασμένο Οκτώβριο εισέβαλε στο αδειοδοτημένο, σε ΕΝΙ και TOTAL, θαλασσοτεμάχιο 7. Η μη αντίδραση, πλην της Λευκωσίας, ούτε καν των επηρεαζόμενων εταιρειών ή των χωρών τους, οδήγησε την Άγκυρα να προχωρήσει πριν μια εβδομάδα στο θαλασσοτεμάχιο 8, το οποίο παραχωρήθηκε στις ίδιες εταιρείες. Προφανώς η Άγκυρα επέλεξε το 8 και όχι κάποιο μη αδειοδοτημένο καθώς αντιλήφθηκε πως θα το έκανε ανενόχλητα.

Την ίδια ώρα, είναι πλέον προφανές πως η μη αντίδραση της Αθήνας, όταν τον περασμένο Μάιο εισέβαλε για πρώτη φορά το γεωτρύπανο «Φατίχ» στην κυπριακή ΑΟΖ, όπως και στη συνέχεια σε άλλες περιοχές, άναψε στους Τούρκους το πράσινο φως για να στραφούν και προς την ελλαδική θάλασσα. Η φοβική στάση της ελλαδικής πλευράς στις τουρκικές έκνομες ενέργειες σε βάρος της Κύπρου είχε ως αποτέλεσμα τα όσα παρακολουθήσαμε στη συνέχεια με το λεγόμενο μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης. Αλλά και τις εξαγγελίες για έρευνες και γεωτρήσεις στην περιοχή κοντά στην Κρήτη.

Στην Αθήνα και τη Λευκωσία οι οπαδοί της πολιτικής του κατευνασμού θεωρούν πως μπορούν να «αγοράσουν» ειρήνη εκφράζοντας διάφορα αφηγήματα, όπως η συνεκμετάλλευση ή η μεταφορά του φυσικού αερίου με αγωγό μέσω Τουρκίας.

Η στάση αυτή των εκφραστών της όποιας λύσης έχει αποθρασύνει την κατοχική Τουρκία, η οποία θεωρεί προβλεπτές τις κινήσεις που θα γίνουν από ελληνικής πλευράς. Όταν στην Αθήνα δεν τολμούν να συμφωνήσουν θαλάσσια όρια με γειτονικές χώρες (με την Κύπρο ούτε λόγος), τότε η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη.

Παρακολουθώντας τέτοιες συμπεριφορές η Άγκυρα δεν έχει λόγο να ενεργεί διαφορετικά. Γι’ αυτό και προελαύνει.

Η Τουρκία αντιμετωπίζει ως σύνολο Ελλάδα και Κύπρο, κάτι που δεν φαίνεται να το αντιλαμβάνεται η καθεστηκυία τάξη στην Αθήνα. Η μόνη οδός, λαμβάνοντας υπόψη και τη μη αντίδραση των εταίρων και στρατηγικών μας εταίρων, είναι ο ενιαίος σχεδιασμός Ελλάδος και Κύπρου. Υπάρχουν στρατηγικά πλεονεκτήματα, τα οποία ωστόσο δεν μπορούν να αποδώσουν εάν δεν υποστηριχθούν πολιτικά. Εάν δεν διασφαλίζεται η αξιοποίησή τους.

Όταν, για παράδειγμα, γίνονται ανοίγματα μεγάλου στρατηγικού βεληνεκούς, όπως τα ενεργειακά, πρέπει να εκ των προτέρων να «κλειδώνουν» σε μεγάλο βαθμό την υλοποίηση των σχεδιασμών. Χωρίς τη διαμόρφωση εργαλείων αποτροπής, τέτοια εγχειρήματα μπορούν να εξελιχθούν σε αυτοχειρία.

Να ξεπεραστούν τα ταμπού και να υπάρξει αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας. Γιατί να είναι στη Σαλαμίνα όλες οι φρεγάτες και να μην είναι μερικές στην Κύπρο; Και θα είναι πιο αποδοτικό εάν στον άξονα Ελλάδα και Κύπρος ενταχθούν κι άλλες χώρες, που σήμερα, ενώ επηρεάζονται, περιορίζονται στις εκ του μακρόθεν διακηρύξεις.

Παράλληλα υπάρχουν και τα πεδία δράσης στη διπλωματία και των πολιτικών παρεμβάσεων, που είναι βασικά εργαλεία μας. Τα αφηγήματα της προσαρμογής στις τουρκικές αξιώσεις θα είναι επιλογή αυτοχειρίας. Η ανοχή έναντι της Τουρκίας οδήγησε στο να τίθεται ψηλά στην ατζέντα η «μοιρασιά» μαζί της, από τα δικά μας!

Κ, Βενιζελος, Philenews

idlip syria

Σοβαρότατες απώλειες έχουν οι τουρκικές δυνάμεις στον ισλαμικό θύλακα του İldib, (Turkish military specialists among hundreds killed & injured in Syria's Idlib terrorist attacks), κατά τις τελευταίες μάχες μεταξύ τουρκικών και φιλοτουρκικών ισλαμικών ομάδων από την μια και του συριακού στρατού από την άλλη που έχει την στήριξη της ρωσικής αεροπορίας, σύμφωνα και με το Russsian Today.

Μάλιστα εκτός από τις συριακές δυνάμεις στις πολεμικές συγκρούσεις στον ισλαμικό θύλακα του İldib, στην Συρία, έχουν επιστρατευτεί και ιρανικές δυναμεις, καθώς και η λιβανέζικη Hizbullah, που επίσης χτυπούν με ισχυρές δυνάμεις τις θέσεις των τουρκικών στρατιωτικών φυλακίων, όπως αποκαλύπτει το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων, Anadolu ajansı (10/2).

Οι επιθέσεις του νόμιμου συριακού στρατού, αναφέρουν οι ρωσικές πηγές, άρχισαν επειδή η Άγκυρα απέτυχε να ξεχωρίσει την ένοπλη αντιπολίτευση του καθεστώτος από τους ισλαμιστές τζιχαντιστές της Hayat Tahrir al-Sham, παρακλάδι της Αλ Κάιντα, οι οποίοι είχαν πραγματοποιήσει τον τελευταίο καιρό 1400 ένοπλες, επιθέσεις, (!), κατά του συριακού στρατού.

Η κατάσταση αυτή ανάγκασε τον συριακό στρατό να αρχίσει πολεμικές επιχειρήσεις πλήττοντας και τουρκικούς στόχους που κάλυπταν τους Τζιχαντιστές.

Η Μόσχα υποστηρίζει ότι η Δαμασκός έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να καταλάβει τα εθνικά εδάφη που της ανήκουν και να εξοντώσει τους τελευταίους θύλακες των ισλαμιστών τζιχαντιστών, όπως ανέφερε εκπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης.

Παράλληλα καταγγέλλει τις ΗΠΑ ότι σιγοντάρουν τους ισλαμιστές με σκοπό να δημιουργήσουν πρόβλημα στον Άσαντ και στους Ρώσους.

Από την άλλη μεριά ο Ερντογάν απειλεί ότι αν μέχρι τέλος του μηνός δεν σταματήσουν οι συριακές επιθέσεις που πλησιάζουν την πόλη του İldib, η Τουρκία θα πραγματοποιήσει κανονική στρατιωτική εισβολή στην περιοχή ενώ συγκεντρώνει δυνάμεις στα σύνορα με την Συρία. Αυτό όμως θα τον φέρει αναπόφευκτα αντιμέτωπο με τους Ρώσους.

Φαίνεται πως τα ψέματα με τον συριακό πόλεμο τέλειωσαν και όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει να ξεδιαλύνουν τις θέσεις τους με όλες τις συνέπειες αυτής της εξέλιξης.

Το πρόβλημα για την δική μας πλευρά είναι ο κίνδυνος ο Ερντογάν θέλοντας να εξισορροπήσει τις απώλειες του μήπως στραφεί προς εδώ μεριά, με ανυπολόγιστες συνέπειες

Νίκος Χειλαδάκης, δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

merkel Erdogan
Eγινε, ως γνωστόν, στο Βερολίνο η σύνοδος για τη Λιβύη, που διοργάνωσε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και η κυβέρνηση της Γερμανίας. Τα αποτελέσματα είναι θολά και αυτό που σίγουρα αναμένεται είναι ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα τορπιλίσει οποιαδήποτε συμφωνία.

Ως γνωστό, μετά από απαίτηση της Τουρκίας, η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ απέκλεισε την Ελλάδα, η οποία έπρεπε να κάθεται στο χθεσινό τραπέζι για τη Λιβύη, διότι η συμφωνία της Άγκυρας με το καθεστώς της Τρίπολης προσβάλει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

Πρόκειται για μία εξωφρενική απόφαση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, πρέπει να καταλάβει αυτό που αντιλαμβάνονται οι πολίτες και δεν κατανοούν οι Έλληνες πολιτικοί: Στο Βερολίνο δεν έχει φίλους η χώρα μας. Έχει πάντα εχθρούς.

Και αυτό αποδείχθηκε και στη διάρκεια των Μνημονίων, όταν η κ. Μέρκελ με τον τότε υπουργό Οικονομικών Σόιμπλε, αποφάσισαν να τιμωρήσουν την Ελλάδα. Διότι ποτέ δεν θα ξεπεράσουν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, άσχετα με όσα υποστηρίζουν οι Γερμανοί όταν συνομιλούν με τους Έλληνες ηγέτες.

Διάβασα αναλύσεις ότι οι Γερμανοί τιμωρούν τη σημερινή κυβέρνηση επειδή -όπως ισχυρίζονται- αγκιστρώθηκε στο αμερικανικό άρμα. Όμως, το ίδιο είχε πράξει και η προηγούμενη κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, η οποία στη διάρκεια της μνημονιακής περιόδου άκουσε τις παραινέσεις της κ. Μέρκελ, την ακολούθησε και στο τέλος τι αποκόμισε; Τη χλεύη και την τιμωρία, με αποτέλεσμα να στραφεί στην Ουάσιγκτον.

Δεν γνωρίζω αν ισχύει ο ισχυρισμός ότι η κ. Μέρκελ «πληρώνει» και τον κ. Μητσοτάκη για τον ίδιο λόγο. Αλλά αν συμβαίνει αυτό, τότε πρέπει η Αθήνα να αναθεωρήσει τις πολιτικές της. Διότι η υπόθεση της Λιβύης, σε ότι αφορά την Ελλάδα, δεν είναι απλή:

Αφορά την κυριαρχία και την ακεραιότητα της χώρας. Και εάν η Γερμανία απέκλεισε την Ελλάδα από τη σύνοδο, επειδή το απαίτησε ο Ερντογάν, ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορεί να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια.

Στη συνέντευξη του στον Alpha, ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Ελλάδα είναι παράγοντας σταθερότητας και προειδοποίησε ότι δεν θα συναινέσει σε πολιτική λύση στη Λιβύη αν δεν ανακληθεί η συμφωνία με την Τουρκία.

Ο κ. Μητσοτάκης απείλησε και με βέτο, και στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, και στη Σύνοδο Κορυφής. Εξαιρετικά... Και συνόδευσε τα λόγια με πράξεις: Απέστειλε επιστολές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μίλησε και με την κ. Μέρκελ, στην οποία υπογράμμισε τα ίδια. Καλώς έπραξε. Αλλά ΠΡΕΠΕΙ να υλοποιήσει τις απειλές του. Τότε θα ομιλούμε για πραγματικές ΠΡΑΞΕΙΣ.

Δεν πρέπει να σταματήσει όταν έρθει η μεγάλη στιγμή να πάρει τη μεγάλη απόφαση. Θα δεχθεί και απειλές και εκβιασμούς από τους Γερμανούς. Πρέπει να καταθέτει βέτο κάθε φορά που συζητείται το θέμα της Λιβύης στην Ε.Ε. Άλλωστε, είναι υποχρεωμένος διότι διαφορετικά δικαίως θα κατηγορηθεί ότι δεν υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας.

Ιγνατίου Μιχάλης

aigeo uav aigeo
Σύμφωνα με άρθρο του δημοσιογράφου Μανώλη Κοττάκη στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, άριστα έπραξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος διέκοψε τον Ντόναλντ Τραμπ μέσα στον Λευκό Οίκο για να αναπτύξει δημοσίως την ελληνική θέση σχετικά με το «ανυπόστατο» μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης.

Και συνεχίζει:

Δεν είμαι σίγουρος, όμως, ότι η διατύπωσή του ήταν η σωστή. Η χρήση του ρήματος «αδημονούμε», προκειμένου να αιτηθεί τη στήριξη των ΗΠΑ για την ακύρωσή του, και η σιωπή του προέδρου στο άκουσμα της αδημονίας του έδωσαν την ευκαιρία στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης να ισχυριστούν -όχι αδίκως- ότι ο Τραμπ σφράγισε – δικαίωσε τη θέση της Άγκυρας στο ανώτατο δυνατό επίπεδο.

Στην πραγματικότητα, ο απρόβλεπτος πλανητάρχης ακολούθησε πιστά ό,τι του είχαν υποδείξει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και ο Πομπέο. Του σήκωσε τόσο ψηλά τον πήχη ο πρωθυπουργός μας, αιτούμενος στήριξη σε live μετάδοση, ώστε υποχρεώθηκε διά της σιωπής να αποκαλύψει την αμερικανική θέση. Θέση που διατύπωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και εξειδίκευσε ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Ελλάδα.

Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε «προκλητική», αλλά όχι «παράνομη», «άκυρη», «ανυπόστατη» (όπως λέμε εμείς) τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, ενώ ο Τζέφρι Πάιατ δήλωσε την επομένη ακριβώς ότι, κατά τη νομική υπηρεσία του υπουργείου του, «υφαλοκρηπίδα έχουν μόνο τα κατοικημένα νησιά του Αιγαίου, όχι τα ακατοίκητα». Τι να πει περισσότερο ο Τραμπ;

Στην ουσία, οι ΗΠΑ έχουν στρώσει το χαλί στον Ερντογάν και του υποδεικνύουν με τον τρόπο τους πού να στείλει το ερευνητικό για «γεωτρήσεις»: Σε ακατοίκητες νησίδες και νήσους οι οποίες δεν περιλαμβάνονται ονομαστικώς στη Συνθήκη της Λωζάννης, αλλά περιλαμβάνονται ονομαστικώς -με τουρκικό όνομα, δυστυχώς- στη συμφωνία με τη Λιβύη.

Σε νήσους και νησίδες που ευρίσκονται πέριξ του Καστελορίζου και μεταξύ Κω και Νισύρου. Το μέγα κόλπο -η «τέλεια κέντα» με χαρτοπαικτικούς όρους- είναι ότι επιχειρούν (εκτιμώ) να αναθεωρήσουν – ερμηνεύσουν τη «Λωζάννη» μέσω του μνημονίου με τη Λιβύη! Διά του ΟΗΕ, όργανο του οποίου είναι και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Και, όταν έρθει η στιγμή -που δεν αργεί-, θα μας κατηγορήσουν και από πάνω ότι… παραβιάζουμε το Διεθνές Δίκαιο και θα απαιτήσουν είτε την παραπομπή θεμάτων εδαφικής μας ακεραιότητας και εθνικής μας κυριαρχίας στη Χάγη (που είναι το δικαστήριο του ΟΗΕ) είτε την απόσπασή τους διά της ισχύος.

Πρέπει να πούμε νωρίς την αλήθεια στους Έλληνες: Το μέλλον που μας σχεδιάζουν κινείται μεταξύ εθνικού εξευτελισμού και εθνικής τραγωδίας. Και, αν υπάρχουν κάποιοι που νομίζουν ότι μας καλύπτει η επιφύλαξη που κατέθεσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος στον ΟΗΕ το 2015 για την εξαίρεση των θεμάτων άμυνας και κυριαρχίας από τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου, τους προτρέπω να το ξεχάσουν. Και εγώ το ίδιο νόμιζα. Μόνο που η επιφύλαξη Βενιζέλου δεν είναι καθολική – έχει ορθάνοιχτα παράθυρα. Ορίζει ό,τι ισχύει για θέματα άμυνας και κυριαρχίας, εκτός κι αν τα δύο μέρη αποφασίσουν να τα εντάξουν σε συνυποσχετικό!

Δυστυχώς, οι εξελίξεις που έρχονται -εκτός κι αν μας σώσει ένας παγκόσμιος πόλεμος- θα θίξουν τον σκληρό πυρήνα της εθνικής μας κυριαρχίας και θα απειλήσουν την εδαφική μας ακεραιότητα. Όπως λέει ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής σε συνομιλητές του, «αυτή θα είναι η πλέον δύσκολη χρονιά για την Ελλάδα μετά το 1974». Μια σχετικά ασφαλής προβολή των εξελίξεων στην περιοχή μας είναι η εξής – αναλαμβάνω το ρίσκο να τη διατυπώσω:

• Πρωτοκολλείται στον ΟΗΕ αυτό που εμείς ονομάζουμε «μνημόνιο» και αυτό που οι Τούρκοι αποκαλούν «διεθνή συμφωνία» με τη Λιβύη.

• Ο Ερντογάν αποστέλλει ερευνητικό, ίσως και μέσα στον μήνα, σε ακατοίκητο νησί του Αιγαίου, το οποίο περιλαμβάνεται στη συμφωνία και, κατά τους Αμερικανούς, δεν διαθέτει υφαλοκρηπίδα. Νησί που δεν ονοματίζεται στη Συνθήκη της Λωζάννης. 

• Εμείς είτε παρακολουθούμε απαθώς, εξευτελιζόμενοι βεβαίως, την προσβολή του σκληρού πυρήνα της εθνικής μας κυριαρχίας και ζητάμε διάλογο «για την επίλυση συνοριακών διαφορών και συναφών θεμάτων», είτε αντιδρούμε και χτυπάμε.

• Εξαιρώντας από την ανάλυσή μου το δεύτερο σενάριο, στέκομαι στο πρώτο. Στον διάλογο. Εκεί, είτε καθόμαστε χωρίς ενδιάμεσους και συζητάμε απευθείας με τους Τούρκους όλα τα θέματα που βάζουν στο τραπέζι (γκρίζες ζώνες, αποστρατιωτικοποίηση νήσων Αιγαίου, Θράκη) είτε ζητάμε παραπομπή στη Χάγη του ΟΗΕ (το πιθανότερο). Με τη διαφορά ότι η Χάγη δεν είναι δωρεάν. Μόνο το τυρί για το δόλωμα στη φάκα είναι δωρεάν σε αυτή τη ζωή.

Για να πάμε στη Χάγη, οι Τούρκοι θα απαιτήσουν να άρουμε την επιφύλαξή μας από τη δικαιοδοσία του διεθνούς δικαστηρίου και να εντάξουμε στο συνυποσχετικό τις γκρίζες ζώνες και τον αφοπλισμό των Δωδεκανήσων. Με συνέπεια πέντε δικαστές να κρίνουν την εδαφική ακεραιότητα μιας χώρας, ανοίγοντας τεράστια «Κερκόπορτα». Όπως έδειξε ο «Αττίλας 2» στην Κύπρο, οι Τούρκοι δεν σταματούν στο «1» αν βρουν πρόσφορο έδαφος.

Περιγράφω, βεβαίως, το καλύτερο σενάριο. Διότι υπάρχει και το σενάριο -βασικό κατά πολλούς- ότι οι Τούρκοι θα μας προκαλέσουν για να μας οδηγήσουν σε θερμό επεισόδιο με διακύβευμα κατάληψη εθνικού εδάφους και όχι απλώς γκριζάρισμα, όπως έγινε στα Ίμια.

Δεν γράφω σήμερα, αγαπητοί αναγνώστες, για να προκαλέσω πανικό, φόβο, ναυτία. Γράφω για να ενημερώσω πού βρισκόμαστε. Οφείλουμε να ξέρουμε πού βρισκόμαστε. Ο Μητσοτάκης δεν φταίει. Ούτε για το γεγονός ότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει καταθέσει χάρτη με τα σύνορα και τις συντεταγμένες μας στον ΟΗΕ την τελευταία δεκαετία, κάτι που οφείλεται -το ξέρω καλά- σε νουθεσίες των ΗΠΑ. Ούτε βεβαίως φταίει που οι Τούρκοι, με τις ΗΠΑ να τους έχουν ανάγκη στο Ιράν, με τη Ρωσία μαζί τους και με την Ευρώπη εξουδετερωμένη, έχουν μπει στον πειρασμό ότι «τώρα είναι η ώρα», όπως το 1974. 

Ο Μητσοτάκης δεν φταίει, αλλά ο κλήρος τού έλαχε να διαχειριστεί μία από τις δυσκολότερες εθνικές κρίσεις από τη Μεταπολίτευση. Κατά τούτο, πρέπει, χωρίς κραυγές, να προετοιμάσει τον λαό για να μην κάθεται πάνω σε ένα ροζ συννεφάκι και να μην υποστεί βίαιο υπαρξιακό σοκ κάποιο πρωί.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, βεβαίως, ετοιμάζεται. Το γεγονός ότι αναζήτησε στα αρχεία του υπουργείου Εξωτερικών το τηλεγράφημα που έστειλαν ομογενείς από το Τάρπον Σπρινκς στον Βενιζέλο, το 1923, προκειμένου να του ευχηθούν καλή δύναμη στις διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη της Λωζάννης, δείχνει πώς αντιλαμβάνεται το διακύβευμα και ετοιμάζεται.

Αναζητά και αυτός ευχές για δύναμη. Το γεγονός ότι δέχεται διαπραγματεύσεις -αρκεί να μην είναι, κατά δήλωσή του, «εκβιαζόμενος»- επίσης δείχνει ότι ετοιμάζεται. Πρέπει να ετοιμαζόμαστε όλοι. Και να θυμόμαστε πώς διαπραγματεύτηκε στη Λωζάννη απέναντι στη Δύση ο εκπρόσωπος της ηττημένης Ελλάδας, ο λέων Βενιζέλος: Ως νικητής.

Περισσότερα Άρθρα...